Europees onderzoek: Stressniveau en -factoren tijdens vakantievoorbereidingen
Vakantie is een tijd om te ontspannen, maar de voorbereiding kan voor velen een bron van stress zijn. Dit blijkt uit het grootschalige onderzoek dat we onder meer dan 24 duizend reizigers uit Nederland, Duitsland, België, Frankrijk, Spanje en Italië hebben gehouden. Factoren die stress veroorzaken tijdens de voorbereiding en de mate van stress die ze veroorzaken verschillen per land, regio, geslacht en leeftijd. In dit artikel lees je meer over de resultaten van het onderzoek.
Stressniveau per land Europa
We hebben reizigers gevraagd naar de mate van stress die zij ervaren tijdens het voorbereiden van hun vakantie. Uit de resultaten blijkt dat bijna de helft van de Europeanen (43,5%) hierbij wel eens stress ervaart, waarvan zelfs ruim een kwart aangeeft dat dit vaak of altijd het geval is.
Als we de landen met elkaar vergelijken zien we dat Nederlanders hierbij de minste stress ervaren vergeleken met de andere landen. Met slechts 7% ligt het aantal Nederlanders dat altijd of vaak stress ervaren laag in vergelijking met de andere onderzochte Europese landen. In Frankrijk ligt het aantal mensen dat stress ervaart met 18% verreweg het hoogst, gevolgd door Spanje (13%).
Als we dan kijken naar de factoren die de meeste stress veroorzaken bij Europese reizigers, zien we dat het vinden van een geschikte accommodatie (25,4%) en het regelen van vervoer naar de luchthaven (24,0%) de meest stressvolle aspecten zijn onder Europese vakantiegangers. Ook het voorbereiden van de bagage (19,7%) en het beheren van reisuitgaven (17,8%) scoren hoog als bronnen van stress.
Het hebben van schone kleding voor het inpakken van de koffer (3,0%), gevolgd door het achterlaten van een schoon en opgeruimd huis (10,7%) en het vinden van een oppas voor huisdieren (11,4%) vormen in mindere mate een factor voor stress tijdens de vakantievoorbereiding.
Stressfactoren verschillen per land
We zien in de resultaten dat stressfactoren per land verschillend zijn. In België (31,6%) en Frankrijk (32,1%) ervaren mensen de meeste stress bij het regelen van vervoer naar de luchthaven, terwijl dit voor Nederlanders (15,8%) aanzienlijk lager ligt. Onder de Duitse (28,6%) en Spaanse (30,6%) reizigers blijkt het vinden van een geschikte accommodatie de grootste stressfactor. Het voorbereiden van bagage is voor Italianen (26,2%) de grootste oorzaak voor stress.
Als we kijken naar de stress die het managen van reisuitgaven veroorzaken, valt op dat er grote verschillen zijn: Onder Nederlanders is dit met 10,4% voor relatief weinig mensen een stressfactor, terwijl in Italië (25,5%) en België (20,9%) dit als een grotere zorg wordt zien in de voorbereiding van een vakantie.
| Stressfactoren | BE | FR | DE | IT | NL | ES | EU |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Vakantiebestemming kiezen | 8.7% | 10.0% | 21.7% | 9.0% | 17.8% | 10.8% | 13.0% |
| Juiste accommodatie vinden | 21.3% | 22.6% | 28.6% | 24.2% | 25.2% | 30.6% | 25.4% |
| Werk op tijd afronden | 11.5% | 6.9% | 13.3% | 13.8% | 12.5% | 10.0% | 11.3% |
| Alle kleding op tijd gewassen voor het inpakken | 0.4% | 1.5% | 4.4% | 3.9% | 4.5% | 3.2% | 3.0% |
| Koffers inpakken | 15.8% | 17.1% | 20.8% | 26.2% | 14.3% | 24.1% | 19.7% |
| Regelen van vervoer naar het vliegveld | 31.6% | 32.1% | 25.0% | 16.3% | 15.8% | 23.3% | 24.0% |
| Oppas regelen voor huisdier | 14.6% | 13.0% | 10.9% | 7.2% | 12.8% | 10.0% | 11.4% |
| Huis schoon en opgeruimd voor vertrek | 11.5% | 8.6% | 13.6% | 9.7% | 14.1% | 6.6% | 10.7% |
| Regelen van reisdocumenten | 14.2% | 16.2% | 9.5% | 11.5% | 12.0% | 13.2% | 12.8% |
| Managen vakantieuitgaven | 20.9% | 20.6% | 12.9% | 25.5% | 10.4% | 16.4% | 17.8% |
Belangrijkste stressfactoren in Nederland
Als we naar stressfactoren voor Nederlanders kijken zien we dat het vinden van een geschikte accommodatie (25,2%) de grootste stressfactor is, vergelijkbaar met het Europese gemiddelde (25,4%). Het voorbereiden van de bagage (14,3%) en het op tijd afronden van werk (12,5%) volgen als belangrijke bronnen van stress. Opvallend is dat Nederlanders een stuk minder stress ervaren over het regelen van vervoer naar de luchthaven (15,8%) dan het Europese gemiddelde (24,0%), wat suggereert dat ze hierin beter voorbereid zijn of minder afhankelijk zijn van complexe reisregelingen.
Een ander interessant verschil is dat Nederlanders zich minder zorgen maken over reisuitgaven (10,4%), ver onder het Europese gemiddelde (17,8%). Dit zou kunnen betekenen dat Nederlandse reizigers beter budgetteren of minder onzekerheid ervaren over de kosten van hun reis. Net als in andere Europese landen wordt het hebben van schone kleding voor het inpakken (4,5%) als de minst stressvolle taak gezien.
Nederland lijkt over het algemeen minder stress te ervaren bij vakantievoorbereidingen dan sommige andere Europese landen, met name op het gebied van transport en financiële planning.
Leeftijd speelt een rol in Nederland
Opvallend is dat de resultaten van het onderzoek laten zien dat het stressniveau tijdens de voorbereiding van vakantie afneemt naarmate mensen ouder worden. Oudere vakantiegangers in Nederland – maar ook in de andere Europese landen – ervaren aanzienlijk minder stress dan jongere reizigers. Casper Kuijpers, die mee heeft gewerkt aan dit onderzoek, verklaart: “Onze aanname is dat oudere reizigers door meer reiservaring en vaak een ruimer budget minder stress ervaren. Helaas bood het onderzoek geen directe verklaring.”
Je laten brengen verhoogt het stressniveau
Uit het onderzoek blijkt ook dat Nederlanders die zich door anderen naar het vliegveld laten brengen, meer stress ervaren. Dit zou te maken kunnen hebben met lastminute-regelingen door bijvoorbeeld uitvallende treinen, een gebrek aan planning of afhankelijkheid van (de planning van) iemand anders.
Regionale verschillen binnen Nederland
Als we in Nederland inzoomen op reizigers uit verschillende provincies, valt op dat Groningers het minst gestrest zijn: bijna 70% ervaart zelden of nooit stress. Friezen daarentegen rapporteren het hoogste stressniveau, met bijna 10% die vaak of altijd stress ervaart. Ook in Utrecht en Flevoland ligt het stressniveau hoger dan in andere provincies. Dit kan mogelijk worden verklaard door verschillen in reisgewoonten en toegang tot luchthavens.
Als we dan kijken naar de oorzaken van stress rondom reisvoorbereidingen, zien we dat Friezen de meeste stress ervaren bij het kiezen van een vakantiebestemming (22,2%), wat ruim boven het Nederlandse gemiddelde ligt. Ook Overijssel (21,0%) en Drenthe (18,9%) ervaren hier veel stress bij, terwijl de inwoners van Zeeland (11,8%) zich hier beduidend minder druk om maken.
Het vinden van de juiste accommodatie veroorzaakt de meeste stress in Utrecht (32,6%), wat aanzienlijk hoger ligt dan het gemiddelde. Ook Friezen (28,1%) en inwoners van Zuid-Holland (27,2%) ervaren hier bovengemiddelde stress. Limburgers (18,3%) en Zeeuwen (19,3%) lijken hier juist minder moeite mee te hebben.
Opvallend is dat Groningers (15,8%) en Gelderlanders (15,5%) bovengemiddeld vaak stress ervaren om werk op tijd af te ronden, terwijl Zeeuwen (7,5%) en Limburgers (8,7%) hier de minste spanning bij voelen.
Bij het regelen van vervoer naar de luchthaven valt op dat inwoners van Utrecht (19,8%) en Overijssel (19,0%) dit als relatief stressvol ervaren, terwijl Groningers (11,2%) en Gelderlanders (11,8%) hier minder spanning bij voelen.
Verder zijn er duidelijke regionale verschillen bij de voorbereiding van bagage: Groningers (17,1%) en Noord-Hollanders (17,1%) maken zich hier het meest druk om, terwijl Friezen (10,2%) en Overijsselaars (10,9%) hier beduidend minder stress bij ervaren.
Op financieel gebied valt op dat Zeeuwen (12,4%) zich het vaakst zorgen maken over het beheren van reisuitgaven, terwijl Drentenaren (8,4%) en Limburgers (8,8%) zich hier het minst druk over maken.
| Stressfactoren | Drenthe | Flevoland | Friesland | Gelderland | Groningen | Limburg | Noord-Brabant | Noord-Holland | Overijssel | Utrecht | Zeeland | Zuid-Holland |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Vakantiebestemming kiezen | 18.9% | 15.0% | 22.2% | 16.1% | 13.8% | 16.0% | 16.3% | 17.1% | 21.0% | 18.1% | 11.8% | 18.7% |
| Juiste accommodatie vinden | 24.5% | 22.0% | 28.1% | 23.2% | 26.3% | 18.3% | 23.6% | 26.1% | 26.1% | 32.6% | 19.3% | 27.2% |
| Werk op tijd afronden | 10.5% | 14.0% | 9.6% | 15.5% | 15.8% | 8.7% | 11.6% | 11.1% | 10.1% | 15.4% | 7.5% | 13.7% |
| Alle kleding op tijd gewassen voor het inpakken van je koffer | 5.6% | 4.0% | 1.8% | 3.7% | 3.9% | 3.2% | 3.6% | 4.5% | 5.1% | 4.7% | 5.0% | 6.8% |
| Koffers inpakken | 11.2% | 16.0% | 10.2% | 12.1% | 17.1% | 12.6% | 15.4% | 17.1% | 10.9% | 15.4% | 11.2% | 15.4% |
| Regelen van vervoer naar het vliegveld | 16.1% | 16.0% | 17.4% | 11.8% | 11.2% | 13.4% | 15.0% | 15.3% | 19.0% | 19.8% | 14.3% | 17.2% |
| Oppas regelen voor huisdier (if applicable) | 14.7% | 12.0% | 10.8% | 12.1% | 16.4% | 10.7% | 11.6% | 15.3% | 11.9% | 11.4% | 14.3% | 13.4% |
| Huis schoon en opgeruimd achterlaten | 15.4% | 19.0% | 10.8% | 14.1% | 17.8% | 9.3% | 15.7% | 14.3% | 12.4% | 13.4% | 13.7% | 14.1% |
| Regelen van reisdocumenten | 11.2% | 12.0% | 12.0% | 12.7% | 11.8% | 12.9% | 10.6% | 9.4% | 11.9% | 13.4% | 12.4% | 10.1% |
| Managen vakantieuitgaven | 8.4% | 11.0% | 10.8% | 9.3% | 9.9% | 8.8% | 9.9% | 12.2% | 10.4% | 10.1% | 12.4% | 10.5% |
Verschillen in stressfactoren tussen Europese mannen en vrouwen
Duidelijk wordt uit het onderzoek dat zowel mannen als vrouwen stress ervaren tijdens de voorbereiding van het hun vakantie, maar de mate waarin verschilt sterk van elkaar. In alle onderzochte Europese landen ervaren vrouwen aanzienlijk meer stress bij de vakantievoorbereidingen dan mannen. Bijna de helft van alle vrouwen (49,4%) ervaart wel eens stress, waarvan ruim een kwart (28%) vaak of altijd. Onder mannen ervaart 39,8% wel eens stress, waarvan 23,6% vaak of altijd. Vrouwen ervaren hierbij dus een stuk meer stress dan mannen.
Als we dan naar de verschillende landen kijken, dan zien we dat in Frankrijk het verschil tussen mannen en vrouwen het grootst is: 24,97% van de vrouwen voelt vaak of altijd stress, tegenover 13,20% van de mannen. In Duitsland en Italië zijn de verschillen tussen mannen en vrouwen het kleinst.
Van de Europese mannen ervaart de Franse man de meeste stress (13,20%) in de voorbereiding van een vakantie, gevolgd door België (10,05%) en Spanje (10,96%). In Nederland (5,46%) hebben mannen de minste stress. Ook bij de vrouwen is de stress het hoogst in Frankrijk (24,97%), gevolgd door Spanje (16,04%) en België (15,17%). Hiermee zijn bij de mannen en vrouwen dezelfde landen vertegenwoordigd in de top drie. De minste stress onder vrouwen wordt gerapporteerd in Nederland (9,60%), net als bij de mannen.
Vooral het inpakken van bagage is voor vrouwen een grote bron van stress: 27,9% geeft aan hier spanning over te voelen, terwijl dit percentage bij mannen slechts 16,4% is. Ook het vinden van de juiste accommodatie (25,9% vs. 26,4%) en het regelen van vervoer naar de luchthaven (21,9% vs. 21,1%) worden door beide geslachten als stressvol ervaren, al zijn de verschillen hier minder uitgesproken.
Opvallend is dat vrouwen zich veel vaker druk maken over huishoudelijke taken voorafgaand aan hun vakantie. Zo vindt 20,6% het belangrijk om het huis schoon en opgeruimd achter te laten, terwijl dit bij mannen slechts 6,3% is. Ook het hebben van schone kleding voordat de koffer wordt ingepakt is voor vrouwen een grotere zorg (6,7% vs. 2,1%). Aan de andere kant ervaren mannen iets meer stress bij het organiseren van reisdocumenten (12,5% vs. 10,6%).
| Stressfactoren | Vrouwen | Mannen |
|---|---|---|
| Koffers inpakken | 27.9% | 16.4% |
| Juiste accommodatie vinden | 25.9% | 26.4% |
| Regelen van vervoer naar het vliegveld | 21.9% | 21.1% |
| Huis schoon en opgeruimd voor vertrek | 20.6% | 6.3% |
| Managen vakantieuitgaven | 18.7% | 16.0% |
| Werk op tijd afronden | 14.3% | 11.5% |
| Vakantiebestemming kiezen | 14.0% | 16.0% |
| Oppas regelen voor huisdier | 13.4% | 8.9% |
| Regelen van reisdocumenten | 10.6% | 12.5% |
| Alle kleding op tijd gewassen voor het inpakken | 6.7% | 2.1% |
Verschillen in stressfactoren per land tussen mannen en vrouwen
Kijkend naar de verschillen per land valt op dat Duitse vrouwen de meeste stress ervaren bij het vinden van de juiste accommodatie (29,92%), terwijl Italiaanse vrouwen vooral spanning voelen bij het inpakken van hun bagage (31,97%). Belgische vrouwen maken zich vaker zorgen over het regelen van vervoer naar de luchthaven (25,79%), terwijl Nederlandse vrouwen de meeste stress ervaren bij het achterlaten van een schoon huis (29,94%).
Voor mannen is het contrast nog groter. Zo ervaren Duitse mannen de meeste stress bij het afronden van hun werk voor vertrek (28,%), terwijl Spaanse mannen zich hier nog meer zorgen over maken (32,09%). Franse en Belgische mannen hebben de meeste stress over het vinden van een oppas voor hun huisdier (30,96% en 22,62%).
Stressfactoren vrouwen:
| Stressfactoren Vrouwen | BE | FR | DE | IT | NL | ES |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Vakantiebestemming kiezen | 13.84% | 9.45% | 21.38% | 7.07% | 18.10% | 8.56% |
| Juiste accommodatie vinden | 25.47% | 23.20% | 29.92% | 21.66% | 26.61% | 28.73% |
| Werk op tijd afronden | 18.87% | 7.20% | 16.11% | 15.08% | 14.97% | 9.81% |
| Alle kleding op tijd gewassen voor het inpakken van je koffer | 6.29% | 2.04% | 7.80% | 6.39% | 9.05% | 5.11% |
| Koffers inpakken | 20.13% | 23.74% | 28.63% | 31.97% | 22.16% | 31.35% |
| Regelen van vervoer naar het vliegveld | 25.79% | 34.05% | 25.08% | 15.08% | 17.96% | 25.83% |
| Oppas regelen voor huisdier | 21.70% | 16.11% | 14.65% | 8.47% | 16.83% | 12.71% |
| Huis schoon en opgeruimd achterlaten | 23.27% | 13.32% | 22.92% | 17.35% | 29.94% | 12.15% |
| Regelen van reisdocumenten | 14.47% | 16.33% | 8.02% | 10.09% | 10.71% | 13.12% |
| Managen vakantieuitgaven | 15.72% | 24.17% | 14.54% | 26.72% | 8.85% | 19.61% |
Stressfactoren mannen:
| Stressfactoren Mannen | BE | FR | DE | IT | NL | ES |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Vakantiebestemming kiezen | 7.11% | 15.83% | 7.87% | 17.99% | 4.33% | 13.28% |
| Juiste accommodatie vinden | 14.94% | 10.34% | 21.99% | 10.31% | 17.53% | 12.35% |
| Werk op tijd afronden | 25.60% | 22.24% | 28.00% | 25.88% | 24.42% | 32.09% |
| Alle kleding op tijd gewassen voor het inpakken van je koffer | 13.94% | 6.69% | 11.87% | 12.98% | 11.32% | 9.92% |
| Koffers inpakken | 1.56% | 1.06% | 2.52% | 2.24% | 2.18% | 1.68% |
| Regelen van vervoer naar het vliegveld | 10.81% | 12.67% | 16.68% | 22.42% | 10.41% | 19.18% |
| Oppas regelen voor huisdier | 22.62% | 30.96% | 25.04% | 17.10% | 14.70% | 21.52% |
| Huis schoon en opgeruimd achterlaten | 11.10% | 10.77% | 8.88% | 6.34% | 10.93% | 8.23% |
| Regelen van reisdocumenten | 6.54% | 5.49% | 8.64% | 4.50% | 6.31% | 2.99% |
| Managen vakantieuitgaven | 18.92% | 16.05% | 10.46% | 12.47% | 12.65% | 13.28% |
Belangrijkste stressfactoren mannen en vrouwen in Nederland
Als we inzoomen op Nederland zegt 9,6% van de vrouwen vaak of altijd stress te voelen, tegenover slechts 5,5% van de mannen. Dit patroon zien we ook terug in andere Europese landen. Nederlandse vrouwen rapporteren minder stress dan vrouwen in andere Europese landen. In Frankrijk (24,97%), Spanje (16,04%) en België (15,17%) ligt het percentage vrouwen dat vaak of altijd stress ervaart aanzienlijk hoger.
Ook Nederlandse mannen ervaren vergeleken met andere landen de minste stress; het percentage ligt hier met 5,5% lager dan in bijvoorbeeld Frankrijk (13,2%) en Spanje (10,96%). Maar ondanks dat Nederlandse mannen en vrouwen de minste stress ervaren in Europa, is het opvallend dat het verschil tussen mannen en vrouwen in Nederland het grootst is van alle onderzochte landen.
Als we kijken naar de specifieke stressfactoren, zien we dat Nederlandse vrouwen zich vooral druk maken over het schoon en opgeruimd achterlaten van hun huis (29,94%) en het vinden van de juiste accommodatie (26,61%). Het inpakken van bagage (22,16%) en het regelen van vervoer naar de luchthaven (17,96%) zijn ook belangrijke stressbronnen. In vergelijking met andere landen is vooral de stress over een schoon huis opvallend hoog onder Nederlandse vrouwen.
Nederlandse mannen daarentegen ervaren de meeste stress bij het afronden van hun werk voor vertrek (24,42%), gevolgd door het vinden van de juiste accommodatie (17,53%). Ook het regelen van vervoer naar de luchthaven (10,41%) en het organiseren van reisdocumenten (6,31%) spelen een rol, al liggen deze percentages lager dan bij mannen in andere Europese landen.
Over het algemeen lijken vrouwen zich meer zorgen te maken over praktische en huishoudelijke taken, terwijl mannen zich meer richten op logistieke en administratieve aspecten. Deze verschillen benadrukken de uiteenlopende prioriteiten en zorgen die mannen en vrouwen ervaren in de voorbereiding van hun vakantie.
Onderzoeksverantwoording:
Voor dit onderzoek is in december 2024 een enquête verstuurd naar klanten van Parkos uit Nederland, België, Duitsland, Spanje, Frankrijk en Italië. De uitspraken zijn gebaseerd op de antwoorden gegeven door in totaal 24.311 respondenten. De verdeling van de respondenten per land zijn te vinden in de tabel hieronder.
| Land | Respondenten |
|---|---|
| Frankrijk | 2370 |
| Italië | 6643 |
| Spanje | 1808 |
| Nederland | 4607 |
| Duitsland | 7854 |
| België | 1029 |
| Totaal | 24311 |
